O projekcie
Konceptualizacja nowych form międzynarodowych migracji przymusowych i ich implikacje dla bezpieczeństwa i prawa międzynarodowego
Nowe formy międzynarodowych migracji przymusowych stanowią wyzwanie dla regulacji prawnomiędzynarodowych oraz szeroko rozumianego bezpieczeństwa. Projekt badawczy stanowi pomost między tworzywem, jakim jest wiedza na temat migracji, a praktycznymi zastosowaniami i implikacjami analizowanych zjawisk, w postaci zaproponowanych rozwiązań prawnych i polityk publicznych w tym obszarze.
Celem naukowym projektu jest rozwijanie i pogłębianie wiedzy na temat migracji przymusowych, w ramach kontynuacji prowadzonych badań, poprzez włączenie do analizy trzech obszarów:
(1) zmian w rozumieniu pojęcia „uchodźcy” na skutek teleologicznej wykładni rozszerzającej definicję prawną z Konwencji genewskiej o przesłanki różnych form migracji przymusowych w orzecznictwie sądów międzynarodowych i krajowych;
(2) dokonanie typologii migracji przymusowych z uwzględnieniem nowych trendów migracyjnych i ich zakresu znaczeniowego dla wskazania możliwych sposobów regulacji w prawie międzynarodowym oraz przyjęcia rozwiązań praktycznych na poziomie polityk publicznych;
(3) analizę sekurytyzacji przymusowych form migracji wskazanych w projekcie, wskazanie zagrożeń dla bezpieczeństwa międzynarodowego oraz scenariuszy rozwoju.
Badania prowadzone w ramach projektu skupią się na trzech założeniach badawczych:
(1) nowe typy migracji przymusowych wymagają zastosowania rozwiązań prawnych i praktycznych na poziomie międzynarodowym. Regulacja ta powinna przyjąć różne formy w zależności od typu migracji przymusowej i jest uzależniona od woli społeczności międzynarodowej;
(2) część przesłanek nowo występujących migracji przymusowych jest włączana do zakresu znaczeniowego pojęcia uchodźcy na skutek wykładni sądów międzynarodowych i krajowych;
(3) masowe przymusowe przesiedlenia ludności stanowią zagrożenie dla bezpieczeństwa międzynarodowego i powinny zostać uwzględnione w praktykach bezpieczeństwa.
Projekt wykorzystuje zróżnicowane narzędzia metodologiczne (metody niereaktywne, analiza i opracowanie surowych danych statystycznych, studium przypadku, metody prognostyczne) i teoretyczne (dorobek szkoły kopenhaskiej, konstruktywistyczna analiza bezpieczeństwa, zwrot lingwistyczny w stosunkach międzynarodowych).
Niereaktywną metodą badawczą zastosowaną w projekcie jest analiza dokumentów (wskazówki, podręczniki, wytyczne i inne publikacje UNHCR, organizacji międzynarodowych, komunikaty, literatura przedmiotu) i orzecznictwa (m.in. Refworld – baza UNHCR, baza Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, baza CURIA, baza Electronic Immigration Network, baza Refugee Case Law).
W celu weryfikacji hipotez i możliwości aplikacyjnych projektu zbadane zostaną obiektywne i subiektywne ograniczenia rewizji Konwencji genewskiej w zakresie przyjęcia nowej definicji uchodźcy i propozycji regulacji migracji przymusowych na poziomie dialogu w ONZ i regionalnych organizacjach międzynarodowych oraz poszczególnych wybranych państw podnoszących tę kwestię. Analiza sekurytyzacji i zagrożeń bezpieczeństwa zostanie przeprowadzona zgodnie z metodologią szkoły kopenhaskiej. Scenariusze rozwoju i analiza trendów wymaga wykorzystania narzędzi statystycznych (STATA, SPSS), a także metod prognostycznych (ekstrapolacji, heurystycznych, morfologicznej i in.).